Aṇguttara Nikāya
Pañcaka-Nipāta
XVII. Āghāta Vaggo
Sutta 167
Codanā Suttaṃ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts] Sāvatthi nidānaṃ|| ||
Tatra kho āyasmā Sāriputto bhikkhu āmantesi:|| ||
"Āvuso bhikkhavo" ti.|| ||
"Āvuso" ti kho te bhikkhu āyasmato Sāriputtassa paccassosuṃ.|| ||
Āyasmā Sāriputto etad avoca:|| ||
"Codakena āvuso,||
bhikkhunā paraṃ codetu-kāmena pañca dhamme ajjhattaṃ upaṭṭha-petvā paro codetabbo.|| ||
Katame pañca?|| ||
2. Kālena vakkhāmi||
no akālena,||
bhūtena vakkhāmi||
no abhūtena,||
saṇhena vakkhāmi||
no pharusena,||
attha-saṃhitena vakkhāmi||
no anattha-saṃhitena,||
metta-cittena vakkāmi||
no dos'antarena.|| ||
Codakena āvuso, bhikkhunā paraṃ codetu-kāmena ime pañca dhamme ajjhattaṃ upaṭṭha-petvā paro codetabbo.|| ||
§
3. Idh'āhaṃ āvuso, ekaccaṃ puggalaṃ passāmi akālena codiya-mānaṃ||
no kālena kupitaṃ,||
abhutena codiya-mānaṃ||
no bhutena kupitaṃ,||
pharusena codiya-mānaṃ||
no saṇhena kupitaṃ,||
anattha-saṃhitena codiya-mānaṃ||
no attha-saṃhitena kupitaṃ,||
dos'antarena codiya-mānaṃ||
no metta-cittena kupitaṃ.|| ||
§
4. Adhamma-cuditassa āvuso, bhikkhuno pañcah'ākārehi avi-p-paṭisāro upadahitabbo:|| ||
'Akālenāyasmā cudito||
no kā- [197] lena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya,|| ||
■
abhutenāyasmā cudito||
no bhutena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya,|| ||
■
pharusenāyasmā cudito||
no saṇhena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya.|| ||
■
anattha-saṃhitenāyasmā cudito||
no attha-saṃhitena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya.|| ||
■
dos'antarenāyasmā cudito||
no metta-cittena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāyā' ti.|| ||
Adhamma-cuditassa āvuso,||
bhikkhuno imehi pañcah'ākārehi avi-p-paṭisāro upadahitabbo.|| ||
§
5. Adhamma-codakassa āvuso,||
bhikkhuno pañcah'ākārehi vippaṭisāro upadahitabbo:|| ||
'Akālena te āvuso cudito||
no kālena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
abhūtena te āvuso cudito||
no bhūtena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
pharusena te āvuso cudito||
no saṇhena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
anattha-saṃhitena te āvuso cudito||
no attha-saṃhitena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
dos'antarena te āvuso cudito||
no metta-cittena,||
alaṃ te vippaṭisārāyā' ti.|| ||
■
Adhamma-codakassa āvuso,||
bhikkhuno imehi pañcah'ākārehi vippaṭisāro upadahitabbo.|| ||
Taṃ kissa hetu?|| ||
Yathā na añño pi bhikkhu abhutena codetabbaṃ maññeyyā ti.|| ||
§
6. Idha panāhaṃ āvuso,||
ekaccaṃ puggalaṃ passāmi kālena codiya-mānaṃ||
no akālena kupitaṃ,||
bhutena codiya-mānaṃ||
no abhutena kupitaṃ,||
saṇhena codiya-mānaṃ||
no pharusena kupitaṃ,||
attha-saṃhitena codiya-mānaṃ||
no anattha-saṃhitena kupitaṃ,||
metta-cittena codiya-mānaṃ||
no dos'antarena kupitaṃ.|| ||
7. Dhamma-cuditassa āvuso,||
bhikkhuno pañcah'ākārehi vippaṭisāro upadahitabbo:|| ||
'Kālenāyasmā cudiko||
no akālena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
bhutenāyasamā cudito||
no abhūtena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
saṇhenāyasmā cudito||
no pharusena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
attha-saṃhitenāyasmā cudito,||
no anattha-saṃhitena,||
alaṃ te vippaṭisārāya.|| ||
■
metta-cittenāyasmā cudito||
no dos'antarena,||
alaṃ te vippaṭisārāyā' ti.|| ||
[198] Dhamma-cuditassa āvuso,||
bhikkhuno imehi pañcah'ākārehi vippaṭisāro upadahitabbo:|| ||
§
8. Dhamma-codakassa āvuso,||
bhikkhuno pañcah'ākārehi avi-p-paṭisāro upadahitabbo:|| ||
'Kālena te āvuso, cudito||
no akālena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya.|| ||
■
bhutena te āvuso, cudito||
no abhutena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya.|| ||
■
Saṇhena te āvuso, cudito||
no pharusena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya.|| ||
■
Attha-saṃhitena te āvuso, cudito,||
no anattha-saṃhitena||
alaṃ te avi-p-paṭisārāya.|| ||
■
Metta-cittena te āvuso, cudito||
no dos'antarena,||
alaṃ te avi-p-paṭisārāyā' ti.|| ||
Dhamma-codakassa āvuso,||
bhikkhuno imehi pañcah'ākārehi avi-p-paṭisāro upadahitabbo.|| ||
Taṃ kissa hetu?|| ||
Yathā añño pi bhikkhu bhutena codetabbaṃ maññeyyā ti.|| ||
§
9. Cuditena āvuso, puggalena dvīsu dhammesu patiṭṭhātabbaṃ:||
sacce ca||
akuppe ca.|| ||
Maṃ ce pi āvuso, pare codeyyuṃ||
kālena vā akālena vā,||
bhutena vā abhuttena vā,||
saṇhena vā pharusena vā,||
attha-saṃhitena vā anattha-saṃhitena vā,||
metta-cittena vā dos'antarena vā,||
aham pi dvīsu yeva dhammesu patiṭṭhaheyyaṃ:||
sacce ca||
akuppe ca.|| ||
Sace jāneyyaṃ||
'atth'eso mayi dhammo' ti,||
'atthi' ti||
naṃ vadeyyaṃ||
'saṃvijjat'eso mayi dhammo' ti.|| ||
Sace jāneyyaṃ||
'natth'eso mayi dhammo' ti,||
'n'atthi' ti||
naṃ vadeyyaṃ||
'n'eso dhammo mayi saṃvijjatī'" ti.|| ||
10. "Evam pi kho te Sāriputta,||
vucca-mānā atha ca pan'idh'ekacce mogha-purisā na padakkhiṇaṃ gaṇhantī" ti?|| ||
■
11. "Ye te bhante, puggalā assaddhā jivi-katthā na sad- [199] dhā agārasmā anagāriyaṃ pabba-jitā,||
saṭhā māyāvino keṭubhino uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇa-vācā indriyesu agutta-dvārā bhojane amattaññuno jāgariyaṃ ananuyuttā sāmaññe anapekkhavanto sikkhāya na tibba-gāravā,||
bāhulikā sāthalikā okkmane pubbaṇgamā paviveke nikkhitta-dhurā kusītā hīna-viriyā muṭṭha-s-satino asampajānā asamāhitā vibhanta-cittā duppaññā eḷa-mūgā,||
te mayā evaṃ vucca-mānā na padakkhiṇaṃ gaṇhanti.|| ||
Ye pana te bhante, kula-puttā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabba-jitā,||
asaṭhā amāyāvino akeṭubhino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇa-vācā indriyesu gutta-dvārā bhojane mattaññuno jāgariyaṃ anuyuttā sāmaññe apekkhavanto sikkhāya tibba-gāravā,||
na bāhulikā na sāthalikā okkmane nikkhitta-dhurā paviveke pubbaṇgamā āraddha-viriyā pahit'attā upatthika-satino sampajānā samāhitā ek'agga-cittā paññavanto aneḷa-mūgā,||
te mayā evaṃ vucca-mānā padakkhiṇaṃ gaṇhantī" ti.|| ||
■
12. "Ye te Sāriputta, puggalā assaddhā jivi-katthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabba-jitā,||
saṭhā māyāvino keṭubhino uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇa-vācā indriyesu agutta-dvārā bhojane amattaññuno jāgariyaṃ ananuyuttā sāmaññe anapekkhavanto sikkhāya na tibba-gāravā,||
bāhulikā sāthalikā okkmane pubbaṇgamā paviveke nikkhitta-dhurā kusītā hīna-viriyā muṭṭha-s-satino asampajānā asamāhitā vibbhanta-cittā duppaññā eḷa-mūgā,||
tiṭṭhantu te.|| ||
Ye pana te Sāriputta, kula-puttā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabba-jitā,||
asaṭhā amāyāvino akeṭubhino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇa-vācā indriyesu gutta-dvārā bhojane mattaññuno jāgariyaṃ anuyuttā sāmaññe apekkhavanto sikkhāya tibba-gāravā,||
na bāhulikā na sāthalikā okkmane nikkhitta-dhurā paviveke pubbaṇgamā āraddha-viriyā pahit'attā upatthika-satino sampajānā samāhitā ek'agga-cittā paññavanto aneḷa-mūgā,||
te tvaṃ Sāriputta, [200] vadeyyāsi.|| ||
Ovada Sāriputta, sabrahma-cārī,||
anusāsa Sāriputta, sabrahma-cārī,||
'asad'dhammā vuṭṭhāpetvā Sad'Dhamme patiṭṭhāpessāmi sabrahma-cāri' ti.|| ||
Evaṃ hi te Sāriputta, sikkhitabban" ti.|| ||