Aṇguttara Nikāya
Sattaka Nipāta
Avyākata Vagga
Sutta 53
Tissa Brahmā Suttaṃ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Rājagahe viharati Gijjhakūṭe pabbate.|| ||
Atha kho dve devatā abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇā kevala-kappaṃ Gijjha [75] kūṭaṃ obhāsetvā yena Bhagavā ten'upasaṇkamiṃsu.|| ||
Upasaṇkamitvā Bhagavantaṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ aṭṭhaṃsu.|| ||
Eka-m-antaṃ ṭhitā kho ekā devatā Bhagavantaṃ etad avoca:|| ||
'Etā bhante bhikkhuniyo vimuttā' ti.|| ||
Aparā devatā Bhagavantaṃ etad avoca:|| ||
'Etā bhante bhikkhuniyo anupādisesā suvimuttā' ti.|| ||
Idam avocuṃ tā devatā.|| ||
Samanuñño Satthā ahosi.|| ||
Atha kho tā devatā||
'samanuñño Satthā' ti||
Bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatth'ev'antara-dhāyiṃsu.|| ||
Atha kho Bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi:|| ||
'Imaṃ bhikkhave, rattiṃ dve devatā abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇā kevala-kappaṃ Gijjhakūṭaṃ obhāsetvā yenāhaṃ ten'upasaṇkamiṃsu.|| ||
Upasaṇkamitvā maṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ aṭṭhaṃsu.|| ||
Eka-m-antaṃ ṭhitā kho bhikkhave ekā devatā maṃ etad avoca:|| ||
'Etā bhante, bhikkhuniyo vimuttā' ti.|| ||
Aparā devatā maṃ etad avoca:|| ||
'Etā bhante, bhikkhūniyā anupādisesā suvimuttā' ti.|| ||
Idam avocuṃ bhikkhave, tā devatā.|| ||
Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatth'ev'antara-dhāyiṃsu' ti.|| ||
2. Tena kho pana samayen'āyasmā Mahā Moggallāno Bhagavato avidūre nisinno hoti.|| ||
Atha kho āyasmato Mahā Moggallānassa etad ahosi:|| ||
'Katame-sānaṃ kho devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti.|| ||
Tena kho pana samayena Tisso nāma bhikkhū adhunā kāla-kato aññataraṃ Brahma-lokaṃ upapanno hoti.|| ||
Tatra pi naṃ evaṃ jānanti 'Tisso Brahmā mahiddiko mah-ā-nubhāvo' ti.|| ||
Atha kho āyasmā Mahā Moggallāno seyyathā pi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya,||
pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya,||
evam eva Gijjhakūṭe pabbate antara-hito tasmiṃ Brahmaloke pātur ahosi.|| ||
Addasā kho Tisso Brahmā āyasmantaṃ Mahā Moggallānaṃ dūrato'va āga-c-chantaṃ,||
disvā [76] āyasmantaṃ Mahā Moggallānaṃ etad avoca:|| ||
'Ehi kho mārisa Moggallāna,||
svāgataṃ mārisa Moggallāna,||
cīrassaṃ kho mārisa Moggallāna,||
imaṃ pariyāyam akāsi,||
yad idaṃ idh'āgamanāya.|| ||
Nisīda mārisa Moggallāna,||
idam āsanaṃ paññattan' ti.|| ||
Nisīdi kho āyasmā Mahā Moggallāno paññātte āsane.|| ||
Tisso pi kho Brahmā āyasmantaṃ Mahā Moggallānaṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṃ nisinnaṃ kho Tissaṃ Brahmānaṃ āyasmā Mahā Moggallāno etad avoca:|| ||
'Katame-sānaṃ kho Tissa,||
devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti?|| ||
'Brahma-kāyikānaṃ kho mārisa Moggallāna,||
devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hotī:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti.|| ||
'Sabbesaṃ yeva kho Tissa,||
Brahma-kāyikānaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti?|| ||
3. Na kho mārisa Moggallāna,||
sabbesaṃ Brahma-kāyikānaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupadisese vā anupādiseso' ti.|| ||
Ye kho te mārisa Moggallāna,||
Brahma-kāyikā devā brahmena āyunā santuṭṭhā,||
brahmena vaṇṇena||
brahmena sukhena||
brahmena yasena||
brahmena ādhipateyyena santuṭṭhā,||
tassa ca uttariṃ nissaraṇaṃ yathā-bhūtaṃ na-p-pajānantī,||
tesaṃ na evaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupadiseso' ti.|| ||
Ye ca kho te mārisa Moggallāna,||
Brahma-kāyikā devā brahmena āyunā a-santuṭṭhā,||
brahmena vaṇṇena||
brahmena sukhena||
brahmena yasena||
brahmena ādhipateyyena a-santuṭṭhā,||
tassa ca uttariṃ nissaraṇaṃ [77] yathā-bhūtaṃ pajānanti,||
tesaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupadiseso' ti.|| ||
4. Idha mārisa Moggallāna bhikkhu ubhato bhāga-vimutto hoti,||
tam enaṃ te devā evaṃ jānanti:|| ||
Ayaṃ kho āyasmā ubhato bhāga-vimutto,||
yāv'assa kāyo ṭhassati,||
tāva naṃ dakkhinti deva-manussā,||
kāyassa bhedā na naṃ dakkhinti deva-manussā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggallāna,||
tesaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisesevā anupādiseso' ti.|| ||
5. Idha pana mārisa Moggallāna, bhikkhu paññā-vimutto hoti||
tam enaṃ te devā evaṃ jānanti:|| ||
Ayaṃ kho āyasmā paññā-vimutto,||
yāv'assa kāyo ṭhassati,||
tāva naṃ dakkhinti deva-manussā,||
kāyassa bhedā na naṃ dakkhinti deva-manussā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggallāna,||
tesaṃ devānaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Anupādisesevā anupādiseso' ti.|| ||
6. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu kāyasakkhī hoti||
tam enaṃ te devā evaṃ jānanti:|| ||
Ayaṃ ko āyasmā kāya-sakkhi,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti,||
tad anuttaraṃ Brahma-cariya-pariyosānaṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṃ devānaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
7. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu diṭṭha-p-patto hoti||
Tam enaṃ te devā evaṃ jānanti:|| ||
Ayaṃ ko āyasmā diṭṭha-p-patto,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti,||
tad anuttaraṃ Brahma-cariya-pariyosānaṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṃ devānaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
8. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu saddhā-vimutto hoti||
tam enaṃ te devā evaṃ jānanti:|| ||
Ayaṃ ko āyasmā saddhā-vimutto,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti,||
tad anuttaraṃ Brahma-cariya-pariyosānaṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṃ devānaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
9. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu dhamm'ānusārī hoti||
tam enaṃ te devā evaṃ jānanti:|| ||
Ayaṃ ko āyasmā [78] dhamm'ānusārī,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti,||
tad anuttaraṃ Brahma-cariya-pariyosānaṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṃ devānaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
10. Atha kho āyasmā Mahā Moggallāno Tissassa Brahmuno bhāsitaṃ abhinan'ditvā anumo-ditvā,||
seyyāthā pi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya,||
pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya,||
evam eva Brahmaloke antara-hito Gijjhakūṭe pabbate pātur ahosi.|| ||
Atha kho āyasmā Mahā Moggallāno yena Bhagavā ten'upasaṇkami.|| ||
Upasaṇkamitvā Bhagavantaṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṃ nisinno kho āyasmā Mahā Moggallāno,||
yāvatako ahosi Tissena Brahmunā saddiṃ kathā-sallāpo,||
taṃ sabbaṃ Bhagavato ārocesi.|| ||
'Na hi pana te Moggallāna Tisso Brahmā sattamaṃ a-nimittavihāriṃ puggalaṃ desesī' ti.|| ||
'Etassa Bhagavā kālo,||
etassa Sugata kālo,||
yaṃ Bhagavā sattamaṃ a-nimittavihāriṃ puggalaṃ deseyya,||
Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī' ti.|| ||
'Tena hi Moggallāna suṇāhi,||
sādhukaṃ||
mana-sikarohi,||
bhāsissāmī" ti.|| ||
'Evaṃ bhante' ti kho āyasmā Mahā Moggallāno Bhagavato paccassosi.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
11. Idha Moggallāna, bhikkhu sabba-nimittānaṃ amana-sikārā||
a-nimittaṃ ceto-samādhiṃ upasampajja viharati||
tam enaṃ te devā evaṃ jānanti:|| ||
Ayaṃ kho āyasmā sabba-nimittānaṃ amana-sikārā a-nimittaṃ ceto-samādhiṃ upasampajja viharati||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti,||
tad anuttaraṃ Brahma-cariya-pariyosānaṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā [79] sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evaṃ kho Moggallāna, tesaṃ devānaṃ ñāṇaṃ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso' ti.|| ||
