Majjhima Nikāya
III. Upari Paṇṇāsa
5. Saḷāyatana Vagga
Sutta 151
Piṇḍapāta-Pārisuddhi Suttaṃ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][chlm][pts][ntbb][upal][than] Evaṃ me sutaṃ:
Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Rājagahe viharati Veḷuvane Kalandakanivāpe.|| ||
Atha kho āyasmā Sāriputto sāyaṇha-samayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena Bhagavā ten'upasaṇkami.|| ||
Upasaṇkamitvā Bhagavantaṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ Sāriputtaṃ Bhagavā etad avoca:|| ||
2. Vippa- [294] sannāni kho te Sāriputta,||
indriyāni parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto.|| ||
Katamena tvaṃ, Sāriputta,||
vihārena etarahi bahulaṃ viharasī ti?|| ||
'Suññatā vihārena kho ahaṃ, bhante,||
etarahi bahulaṃ viharāmī' ti.|| ||
Sādhu sādhu, Sāriputta.|| ||
Mahā-purisavihārena kira tvaṃ, Sāriputta,||
etarahi bahulaṃ viharasi.|| ||
Mahā-purisavihāro h'esa, Sāriputta,||
yad idaṃ suññatā.|| ||
3. Tasmātiha, Sāriputta, bhikkhu sace ākaṇkheyya:|| ||
Suññatā vihārena etarahi bahulaṃ vihareyyan ti,||
tena, Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi nu kho me tattha cakkhu-viññeyyesu rūpesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi me tattha cakkhu-viññeyyesu rūpesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmañ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
n'atthi me tattha cakkhu-viññeyyesu rūpesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
4. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi nu kho me tattha sota-viññeyyesu saddesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi me tattha sota-viññeyyesu saddesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
n'atthi me tattha sota-viññeyyesu saddesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
5. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiṃ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi nu kho me tattha ghāna-viññeyyesu gandhesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi me tattha ghāna-viññeyyesu gandhesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiṃ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
n'atthi me tattha ghāna-viññeyyesu gandhesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
6. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi nu kho me tattha jivhā-viññeyyesu rasesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi me tattha jivhā-viññeyyesu rasesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
n'atthi me tattha jivhā-viññeyyesu rasesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
7. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi nu kho me tattha kāya-viññeyyesu phoṭṭhabbesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi me tattha kāya-viññeyyesu phoṭṭhabbesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
n'atthi me tattha kāya-viññeyyesu phoṭṭhabbesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
8. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi nu kho me tattha mano-viññeyyesu dhammesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
[295] Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
atthi me tattha mano-viññeyyesu dhammesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Yena c'āhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ,||
yasmiñ ca padese piṇḍāya acariṃ,||
yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ,||
n'atthi me tattha mano-viññeyyesu dhammesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vā pi cetaso' ti.|| ||
Yena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kulesu dhammesu.|| ||
9. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
Pahīnā nu kho me pañca kāma-guṇā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Appahīnā kho me pañca kāma-guṇā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ kāma-guṇānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Pahīnā kho me pañca kāma-guṇā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
10. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Pahīnā nu kho me pañca nīvaraṇā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Appahīnā kho me pañca nīvaraṇā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ nivaraṇānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Pahīnā kho me pañca nīvaraṇā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
11. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Pariññātā nu kho me pañc'upādāna-k-khandhā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Apariññātā kho me pañc'upādāna-k-khandhā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ upādāna-k-khandhānaṃ pariññāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu [296] pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Pariññātā kho me pañc'upādāna-k-khandhā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
12. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
Bhāvitā nu kho me cattāro sati-paṭṭhānā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvitā kho me cattāro sati-paṭṭhānā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā catunnaṃ sati-paṭṭhānānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhunā pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhavitā kho me cattāro sati-paṭṭhānā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
13. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Bhāvitā nu kho me cattāro samma-p-padhānā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvitā kho me cattāro samma-p-padhānā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā catunnaṃ samma-p-padhānānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhāvitā kho me cattāro samma-p-padhānā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
14. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Bhāvitā nu kho me cattāro iddhi-pādā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvitā kho me cattāro iddhi-pādā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā catunnaṃ iddhi-pādānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhāvitā kho me cattāro iddhi-pādā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
15. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Bhāvitā nu kho me pañc'indriyānī' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvitā kho me pañc'indriyānī' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ indriyānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhāvitā kho me pañc'indriyānī' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
16. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Bhāvitā nu kho me pañca balānī' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvitā kho me pañca balānī' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ balānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhāvitā kho me pañca balānī' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
17. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Bhāvitā nu kho me satta bojjh'aṇgā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvitā kho me satta bojjh'aṇgā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā sattannaṃ bojjh'aṇgānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhāvitā kho me satta bojjh'aṇgā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ, ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
18. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Bhāvito nu kho me Ariyo Aṭṭhaṇgiko Maggo' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvito kho me Ariyo Aṭṭhaṇgiko Maggo' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ariyassa aṭṭhaṇgikassa Maggassa bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhāvito kho me ariyo aṭṭhaṇgiko [297] Maggo' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
19. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Bhāvitā nu kho me samatho ca vipassanā cā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Abhāvitā kho me samatho ca vipassanā cā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā samatha-vipassanānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Bhāvitā kho me samatho ca vipassanā cā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
20. Puna ca paraṃ Sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ:|| ||
'Sacchikatā nu kho me vijjā ca vimutti cā' ti?|| ||
Sace Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Asacchi-katā kho me vijjā ca vimutti cā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā vijjāya ca vimuttiyā ca sacchi-kiriyāya vāyamitabbaṃ.|| ||
Sace pana Sāriputta, bhikkhu pacc'avekkhamāno evaṃ jānāti:|| ||
'Sacchikatā kho me vijjā ca vimutti cā' ti.|| ||
Tena Sāriputta, bhikkhunā ten'eva pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.|| ||
21. Ye hi keci Sāriputta, atītam addhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā piṇḍa-pātaṃ parisodhesuṃ||
sabbe te evam eva pacc'avekkhitvā pacc'avekkhitvā piṇḍa-pātaṃ parisodhesuṃ.|| ||
Ye pi hi keci Sāriputta, anāgatam addhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā piṇḍa-pātaṃ parisodhessanti,||
sabbe te evam eva pacc'avekkhitvā pacc'avekkhitvā piṇḍa-pātaṃ parisodhessanti.|| ||
Ye pi hi keci Sāriputta, etarahi samaṇā vā brāhmaṇā vā piṇḍa-pātaṃ parisodhenti,||
sabbe te evam eva pacc'avekkhitvā pacc'avekkhitvā piṇḍa-pātaṃ parisodhenti.|| ||
Tena hi vo Sāriputta, evaṃ sikkhitabbaṃ:|| ||
'Paccavekkhitvā pacc'avekkhitvā piṇḍa-pātaṃ parisodhessāmā' ti.|| ||
Evaṃ hi vo Sāriputta. Sikkhitabbanti.|| ||
Idam avoca Bhagavā.|| ||
Attamano āyasmā Sāriputto Bhagavato bhāsitaṃ 'abhinandī' ti.|| ||
Piṇḍapāta-Pārisuddhi Suttaṃ
