Aṅguttara-Nikāya
II. Dukanipāta
V. Parisā Vagga
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Sutta 41
[41.1][pts] [70] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Uttānā ca parisā gambhīrā ca parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave uttānā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū uddhatā honti unnalā capalā mukharā vikiṇṇa-vācā muṭṭhassatī asampajānā asamāhitā vibbhanta-cittā pākat'indriyā.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave uttānā parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave gambhīrā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū anuddhatā honti anunnalā acapalā amukharā avikinṇa-vācā upatthikasatī sampajānā samāhitā ek'agga-cittā saṃvut'indriyā.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave gambhīrā parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ gambhīrā parisā" ti.|| ||
Sutta 42
[42.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Vaggā ca parisā, samaggā ca parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave vaggā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū bhaṇḍanajātā kalaha-jātā vivādāpannā añña-maññaṃ mukha-sattīhi vitudantā viharanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave vaggā parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave samaggā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū samaggā sammodamānā avivadamanā khīrodakībhūtā añña-maññaṃ piyacakkhūhi sampassantā viharanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave samaggā parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ samaggā parisā" ti.|| ||
Sutta 43
[43.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Anaggavatī ca parisā, aggavatī ca parisā.[1]|| ||
[71] Katamā ca bhikkhave anaggavatī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ therā bhikkhū bāhulīkā honti sāthalikā vokkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhitta-dhurā,||
na viriyaṃ ārabhanti appattassa pattiyā anadhi-gatassa adhigamāya asacchi-katassa sacchi-kiriyāya,||
tesaṃ pacchimā janatā diṭṭh'ānugatiṃ āpajjati.|| ||
Sā pi hoti bāhulikā sāthalikā vokkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhitta-dhurā,||
na viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhi-gatassa adhigamāya asacchi-katassa sacchi-kiriyāya.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave anaggavatī parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave aggavatī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ therā bhikkhū na bāhulikā honti na sāthalikā,||
vokkamane nikkhitta-dhurā paviveke pubbaṅgamā viriyaṃ ārabhanti,||
appattassa pattiyā anadhi-gatassa adhigamāya asacchi-katassa sacchi-kiriyāya.|| ||
Tesaṃ pacchimā janatā diṭṭh'ānugatiṃ āpajjati.|| ||
Sā pi hoti na bāhulikā na sāthalikā,||
vokkamane nikkhitta-dhurā paviveke pubbaṅgamā,||
viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhi-gatassa adhigamāya asacchi-katassa sacchi-kiriyāya.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave aggavatī parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ aggavatī parisā" ti.|| ||
Sutta 44
[44.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Anariyā ca parisā, ariyā ca parisā.[2]|| ||
Katamā ca bhikkhave anariyā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū idaṃ dukkhan ti yathā-bhūtaṃ na-p-pajānanti,||
ayaṃ dukkha-samudayo ti yathā-bhūtaṃ na-p-pajānanti,||
ayaṃ dukkha-nirodho ti yathā-bhūtaṃ na-p-pajānanti,||
ayaṃ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā ti yathā-bhūtaṃ na-p-pajānanti,||
ayaṃ vuccati bhikkhave anariyā parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave ariyā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū idaṃ dukkhan ti yathā-bhūtaṃ pajānanti,||
ayaṃ dukkha-samudayo ti yathā-bhūtaṃ [72] pajānanti,||
ayaṃ dukkhanarodho ti yathā-bhūtaṃ pajānanti,||
ayaṃ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā ti yathā-bhūtaṃ pajānanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave ariyā parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ ariyā parisā" ti.|| ||
Sutta 45
[45.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Parisa-kasaṭo ca parisa-maṇḍo ca.|| ||
Katamo ca bhikkhave parisa-kasaṭo?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū chand-ā-gatiṃ gacchanti,||
dos-ā-gatiṃ gacchanti,||
moh-ā-gatiṃ gacchanti,||
bhayāgatiṃ gacchanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave parisa-kasaṭo.|| ||
Katamo ca bhikkhave parisa-maṇḍo?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū na chand-ā-gatiṃ gacchanti,||
na dos-ā-gatiṃ gacchanti,||
na moh-ā-gatiṃ gacchanti,||
na bhayāgatiṃ gacchanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave parisa-maṇḍo.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ parisa-maṇḍo" ti.|| ||
Sutta 46
[46.1][pts][than] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Ukkācita-vinītā parisā no paṭipucchā-vinītā,||
paṭipucchā-vinītā parisā no ukkācita-vinītā.|| ||
Katamā ca bhikkhave ukkācita-vinītā parisā no paṭipucchā-vinītā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū ye te suttantā Tathāgatabhāsitā gambhīrā gambhīratthā lokuttarā suññatā-paṭisaññuttā.|| ||
Tesu bhaññamānesu na sussūsanti na sotaṃ odahanti,||
na aññā-cittaṃ upaṭṭhapenti,||
na ca te dhamme uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbaṃ maññanti.|| ||
Ye pana te suttantā kavikatā kāveyyā citta-k-kharā citta-vyañjanā bāhirakā sāvaka-bhāsitā.|| ||
Tesu bhaññamānesu sussūsanti,||
sotaṃ odahanti,||
aññā-cittaṃ upaṭṭhapenti,||
te ca dhamme uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbaṃ maññanti.|| ||
Te taṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā na c'eva añña-maññaṃ paṭipucchanti,||
na paṭiviva- [73] ranti idaṃ kathaṃ imassa kvattho ti?|| ||
Te avivaṭañ c'eva na vivaranti,||
anuttānīkatañ ca na uttānī-karontī ti.|| ||
Aneka-vihitesu ca kaṅkhaṭṭhānīyesu dhammesu kaṅakhaṃ na paṭivinodenti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave ukkācita-vinītā parisā no paṭipucchā-vinītā.|| ||
Katamā ca bhikkhave paṭipucchā-vinītā parisā no ukkācita-vinītā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū ye te suttantā,||
kavikatā kāveyyā citta-k-kharā citta-vyañjanā bāhirakā sāvaka-bhāsitā,||
tesu bhaññamānesu na sussūsanti,||
na sotaṃ odahanti,||
na aññā-cittaṃ upaṭṭhapenti,||
na ca te dhamme uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbaṃ maññanti.|| ||
Ye pana te suttantā Tathāgata bhasitā gambhīrā gambhiratthā lokuttarā suññatā-paṭisaññuttā,||
tesu bhaññamānesu sussūsanti,||
sotaṃ odahanti,||
aññā-cittaṃ upaṭṭhapenti,||
te ca dhamme uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbaṃ maññanti.|| ||
Te taṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā añña-maññaṃ paṭipucchanti,||
paṭivivaranti,||
idaṃ kathaṃ:|| ||
Imassa kvattho ti?||
Te avivaṭañ c'eva vivaranti?|| ||
Anuttānīkatañ ca uttānīṃ karonti,||
aneka-vihitesu ca kaṅkhaṭṭhānīyesu dhammesu kaṅkhaṃ paṭivinodenti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave paṭipucchā-vinītā parisā no ukkācita-vinītā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ paṭipucchā-vinītā parisā no ukkācita-vinītā" ti.|| ||
Sutta 47
[47.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Āmisagaru parisā no Sad'Dhamma-garu,||
Sad'Dhamma-garu parisā no āmisagaru.|| ||
Katamā ca bhikkhave āmisagaru parisā no Sad'Dhamma-garu?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū gihīnaṃ odāta-vasanānaṃ sammukhā añña-maññassa vaṇṇaṃ bhāsanti,||
asuko Bhikkhu ubhato-bhāga-vimutto,||
asuko paññā- [74] vimutto,||
asuko kāya-sakkhi,||
asuko diṭṭha-p-patto,||
asuko saddhā-vimutto,||
asuko dhamm'ānusārī,||
asuko saddh'ānusārī||
asuko sīlavā kalyāṇa-dhammo,||
asuko du-s-sīlo pāpa-dhammo ti.|| ||
Te tena lābhaṃ labhanti.|| ||
Te taṃ lābhaṃ labhitvā gathitā mucchitā ajjhopannā anādīnavadassāvino anissaraṇa-paññā paribhuñjanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave āmisagaru parisā no Sad'Dhamma-garu.|| ||
Katamā ca bhikkhave Sad'Dhamma-garu parisā no āmisagaru?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū na gihīnaṃ odāta-vasanānaṃ sammukhā añña-maññassa vaṇṇaṃ bhāsanti,||
asuko Bhikkhu ubhato-bhāga-vimutto,||
asuko paññā-vimutto,||
asuko kāya-sakkhi,||
asuko diṭṭha-p-patto,||
asuko saddhā-vimutto,||
asuko dhamm'ānusārī,||
asuko saddh'ānusārī,||
asuko sīlavā kaḷyāṇadhammo,||
asuko du-s-sīlo pāpa-dhammo ti.|| ||
Te tena lābhaṃ labhanti.|| ||
Taṃ lābham pi labhitvā agathitā amucchitā anajjhopannā ādīnavadassāvino nissaraṇa-paññā paribhuñjanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave Sad'Dhamma-garu parisā no āmisagaru.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ Sad'Dhamma-garu parisā no āmisagaru" ti.|| ||
Sutta 48
[48.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.
Katamā dve?|| ||
Visamā ca parisā,||
samā ca parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave visamā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ adhammakammāni pavattanni,||
dhammakammāni nappavattanti.|| ||
Avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti.|| ||
Adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti.|| ||
Avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave visamā parisā.|| ||
Visamattā bhikkhave parisāya adhammakammāni pavattanti,||
dhammakammāni nappa- [75] vattanti avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti.|| ||
Adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti.|| ||
Avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti.|| ||
Katamā ca bhikkhave samā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti.|| ||
Vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti.|| ||
Dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti.|| ||
Vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave samā parisā.|| ||
Samattā bhikkhave parisāya dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti.|| ||
Vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti.|| ||
Dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti.|| ||
Vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ samā parisā" ti.|| ||
Sutta 49
[49.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve, adhammikā ca parisā, dhammikā ca parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave adhammikā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ adhammakammāni pavattanti,||
dhammakammāni nappavattanti.|| ||
Avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti.|| ||
Adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti.|| ||
Avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave adhammikā parisā.|| ||
Adhammikattā bhikkhave parisāya adhammakammāni pavattanti,||
dhammakammāni nappavattanti.|| ||
Avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti.|| ||
Adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti.|| ||
Avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti.|| ||
Katamā ca bhikkhave dhammikā ca parisā.|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti.|| ||
Vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti.|| ||
Dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti.|| ||
Vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave dhammikā parisā.|| ||
Dhammikattā bhikkhave parisāya dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti.|| ||
Vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti.|| ||
Dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti.|| ||
Vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ dhammikā parisā" ti.|| ||
Sutta 50
[50.1][pts] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
ADhamma-vādinī ca parisā,||
Dhamma-vādinī ca parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave aDhamma-vādinī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū adhikaraṇaṃ ādiyanti dhammikaṃ vā adhammikaṃ vā.|| ||
Te taṃ adhikaraṇaṃ ādiyitvā na c'eva añña-maññaṃ saññāpentī,||
na ca saññattiṃ upagacchanti,||
na ca nijjhāpenti,||
na ca nijjhattiṃ upagacchanti.|| ||
Te asaññattibalā anijjhatti-balā appaṭinissagga- [76] mantino tam eva adhikaraṇaṃ thāmasā parāmassa abhinivissa voharanti,||
idam eva saccaṃ mogham aññan ti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave aDhamma-vādinī parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave Dhamma-vādinī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṃ parisāyaṃ bhikkhū adhikaraṇaṃ ādiyanti,||
dhammikaṃ vā adhammikaṃ vā.|| ||
Te taṃ adhikaraṇaṃ ādiyitvā añña-maññaṃ saññāpenti c'eva saññattiñ ca upagacchanti,||
nijjhāpenti c'eva nijjhattiñ ca upagacchanti.|| ||
Te saññattibalā nijjhatti-balā paṭinissaggamantino na tam eva adhikaraṇaṃ thāmasā parāmassa abhinivissa voharanti,||
idam eva saccaṃ mogham aññan ti.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave Dhamma-vādinī parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṃ bhikkhave imāsaṃ dvinnaṃ parisānaṃ yad idaṃ Dhamma-vādinī parisā" ti.|| ||
Parisa Vagga Pañcama
Paṭhama Paṇṇāsaka Samatta
[1] The order is reversed in PTS with the explanations as in the order here. The usual order of lists in the Pali goes from worst to best.
[2] The order is reversed in PTS with the explanations as in the order here.